Nowoczesne zarządzanie magazynem – obowiązki pracodawcy

Na tematy związane z zarządzaniem łańcuchem dostaw czy odpowiednie konfigurowanie regałów magazynowych wypowiadało się już wielu, wiele na ten temat można też znaleźć publikacji w Internecie i nie tylko, a co z bezpieczeństwem pracy? Jakie obowiązki spoczywają na pracodawcy, zatrudniającym do pracy w przestrzeni magazynowej?

Bezpieczeństwo przede wszystkim = dobry PR?

Pracodawca, który stwarza bezpieczne warunki pracy to nie tylko dobry PR, ale przede wszystkim obowiązek stanowiony polskim prawem. Każdy pracodawca, zatrudniający pracowników magazynowych jest personalnie odpowiedzialny za bezpieczeństwo użytkowania instalacji regałowych.  Za wypadki czy katastrofy w magazynie pracodawca może być pociągnięty do odpowiedzialności nie tylko materialnej, ale i karnej, włącznie z karą pozbawienia wolności. Dlatego właśnie powinien zapoznać się z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa oraz zaleceniami i sugestiami zawartymi w odpowiednich normach.

Zapisy prawne, które mówią o regałach magazynowych

Po pierwsze należy sobie uświadomić, pod jakim hasłem szukać aktów prawnych mówiących o regałach magazynowych. Aby odnaleźć właściwe przepisy, należy przyjąć, że zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dn. 30.10.2002 (Dziennik Ustaw nr 191, poz. 1596 oraz z 2003 r. Dziennik Ustaw nr 178, poz. 1745 „W Sprawie Minimalnych Wymagań Dotyczących Bezpieczeństwa I Higieny Pracy W Zakresie Użytkowania Maszyn Przez Pracowników Podczas Pracy”.) regały magazynowe mieszczą się w kategorii „inne urządzenia techniczne”, a zatem każdy zapis mówiący o „maszynach” dot. również konstrukcji regałowych. 

  • Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:„maszynie” – należy przez to rozumieć wszelkie maszyny i inne urządzenia techniczne, narzędzia oraz instalacje użytkowane podczas pracy, a także sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości, w szczególności drabiny i rusztowania;

Dalej, w tym samym rozporządzeniu czytamy:

27. Pracodawca powinien zapewnić, aby maszyny narażone na działanie warunków powodujących pogorszenie ich stanu technicznego, co może spowodować powstanie sytuacji  niebezpiecznych, poddane były:

    1. Okresowej kontroli, a także badaniom przez jednostki działające na postawie odrębnych przepisów albo osoby upoważnione przez pracodawcę i posiadające odpowiednie kwalifikacje;
    2. Specjalnej kontroli przeprowadzonej przez jednostki albo osoby, o których mowa w pkt. 1, w przypadku możliwości pogorszenia bezpieczeństwa związanego z maszyną, a będącego wynikiem:
      – prac modyfikacyjnych,
      – zjawisk przyrodniczych,
      – wydłużonego czasu postoju maszyny
      – niebezpiecznych uszkodzeń oraz wypadków przy pracy.

29. Jeżeli obsługa, naprawa, remont lub konserwacja maszyn powoduje zagrożenie dla bezpieczeństwa, lub zdrowia pracowników, pracodawca powinien zapewnić, aby czynności te wykonywane były przez pracowników upoważnionych i posiadających odpowiednie kwalifikacje.

Analogiczne zapisy widnieją również w Obwieszczeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 sierpnia 2003 r. Dziennik Ustaw nr 169, poz. 1650 („W Sprawie Ogłoszenia Jednolitego Tekstu Rozporządzenia Ministra Pracy I Polityki Socjalnej W Sprawie Ogólnych Przepisów Bezpieczeństwa I Higieny Pracy”.):

40.1. Pracodawca jest obowiązany zapewnić systematyczne kontrole stanu bezpieczeństwa i higieny pracy ze szczególnym uwzględnieniem organizacji procesów pracy, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych oraz ustalić sposoby rejestracji nieprawidłowości i metody ich usuwania.

40.2. W razie stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia dla życia lub zdrowia pracowników, osoba kierująca pracownikami jest obowiązana do niezwłocznego wstrzymania prac i podjęcia działań w celu usunięcia tego zagrożenia. 

58.1. O dostrzeżonych wadach lub uszkodzeniach maszyny pracownik powinien niezwłocznie zawiadomić przełożonego. 

58.2. Maszyny, których uszkodzenie stwierdzono w czasie pracy, powinny być niezwłocznie zatrzymane i wyłączone z zasilania energią. Wznowienie pracy maszyny bez usunięcia uszkodzenia jest niedopuszczalne.

58.3. Maszyny niesprawne, uszkodzone lub pozostające w naprawie powinny być wycofane z użytkowania oraz wyraźnie oznakowane tablicami informacyjnymi i zabezpieczone w sposób uniemożliwiający ich uruchomienie.

61.1. Jeżeli obsługa, naprawa, remont lub konserwacja maszyn powoduje zagrożenia dla bezpieczeństwa, lub zdrowia pracowników- pracodawca powinien zapewnić, aby czynności te wykonywane były przez pracowników upoważnionych i posiadających odpowiednie przygotowanie.

Art.207 §2. Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.

Obowiązki pracodawcy wg normy PN-EN 15635:2010

W każdym magazynie powinien zostać wyznaczony PRSES, czyli osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo składowania. Kwestię powołania PRSES reguluje Norma Europejska (PN-EN 15635:2010), a nie nasze wewnętrzne przepisy krajowe, zatem czy naprawdę należy się do niej stosować? Po co właściwie szkolić pracowników do pełnienia tej funkcji?

Analizując cytowane wyżej akty prawne, można (w uproszczeniu) powiedzieć, że pracodawca jest odpowiedzialny za to, by do prac związanych z obsługą, naprawą i konserwacją maszyn były dopuszczone wyłącznie osoby o odpowiednich kwalifikacjach. W przypadku zaobserwowania wad i uszkodzeń maszyn muszą być podejmowane decyzje o dalszym postępowaniu (Poddaniu dalszej obserwacji? Naprawie? Wyłączeniu z użytkowania?). Musi zostać wdrożony proces rejestracji nieprawidłowości i metod ich usuwania (kto i jak ma go prowadzić?).

Ustawodawca nie narzuca jednej, konkretnej drogi do spełnienia powyższych warunków. Cytowane wskazania są dość ogólne a wypracowanie indywidualnych, wewnętrznych i przede wszystkim skutecznych procedur jest z pewnością zadaniem bardzo kłopotliwym. Dlatego o wiele lepszym pomysłem jest skorzystanie z gotowych, szczegółowych wytycznych dedykowanych branży magazynowej, zawartych w normie PN-EN 15635:2010 „Stalowe statyczne systemy składowania – Zastosowanie i utrzymanie urządzeń do składowania”.

Norma porządkuje proces dbania o bezpieczeństwo pracy w magazynie

Norma PN-EN 15 635 szczegółowo określa m.in. sposób wykonywania przeglądów regałów, podaje klasyfikację uszkodzeń oraz zaleca wyznaczenie pracownika do pełnienia funkcji PRSES, czyli osoby odpowiedzialnej za bezpieczeństwo systemu składowania.
Odpowiednie przeszkolenie pracownika i wyznaczenie go do pełnienia funkcji PRSES sprawia, że od tego momentu mamy w magazynie 1 osobę, posiadającą kompetencje do tego, by być odpowiedzialną za techniczną opiekę nad systemem składowania. To do PRSES mają wpływać informacje o uszkodzeniach, to on ma podejmować decyzje o ewentualnym wyłączeniu regałów z użytku.

Jaką wiedzę i umiejętności powinien posiadać?

  • (przede wszystkim!) podstawową wiedzę techniczną, związaną z budową regałów, statyką konstrukcji (trudniejsze kwestie PRSES powinien konsultować z Osobą Odpowiedzialną za Technikę);
  • znać aktualny stan prawny, wiedzieć gdzie szukać informacji;
  • potrafić odpowiednio identyfikować regały i ich elementy (np. przy doborze części zamiennych);
  • określać częstotliwość wykonywania przeglądów bieżących;
  • potrafić przeprowadzać przeglądy bieżące regałów magazynowych;
  • czuwać nad właściwym oznakowaniem magazynu;
  • potrafić kwalifikować uszkodzenia zgodnie z wytycznymi normy PN-EN 15635 i w ten sposób określać dalsze postępowanie z uszkodzeniami;
  • potrafić pracować z raportem poprzeglądowym (raportem z przeglądu eksperckiego);
  • wiedzieć jakie dokumenty należy przechowywać i jak długo;
  • potrafić przeprowadzić odbiory prac serwisowych i montażowych;

„Odpowiednie kwalifikacje” – jakie szkolenie wybrać?

W tematyce PRSES nie ma nadrzędnej instytucji, która jest dedykowana tego rodzaju szkoleniom. Ważne jest, by szkolenie nie zostało przeprowadzone przez osobę posiadającą wyłącznie wiedzę teoretyczną. Sama znajomość normy i pozostałych przepisów nie jest tutaj wyznacznikiem do skutecznego przeszkolenia pracowników. Specyfika pracy w magazynie, liczba dostępnych na rynku rozwiązań oraz rodzaje występujących w magazynach uszkodzeń sprawia, że prowadzenie tego typu szkolenia przez osobę posiadającą wyłącznie wiedzę teoretyczną mija się z celem.

Szkolenie z Darlogiem to gwarancja praktycznej wiedzy.

Jesteśmy firmą świadczącą pełen wachlarz usług dla magazynu. Realizujemy montaże, serwisy i przeglądy. Opracowujemy koncepcje logistyczne, projektujemy wyposażenie magazynowe. Mamy kompleksową wiedzę z zakresu magazynowania dlatego właśnie PRSES przeszkolony przez Darlog to gwarancja uzyskania  odpowiednich kwalifikacji do pełnienia tej funkcji.

W związku z obecną sytuacją pandemiczną, na życzenie klienta szkolenia realizujemy w najbezpieczniejszej z możliwych form – online. 

Dowiedz się więcej: